Inleiding
Ieder jaar leggen wij u in het voorjaar een Kadernota voor met onze ambities en beleidsvoornemens voor het volgende begrotingsjaar. Lingewaard staat voor de uitdaging om haar financiën gezond te houden. Want 2026 is het jaar dat bekend staat als het financiële ravijnjaar. Vanaf dit jaar krijgen we te maken met grote kortingen op de uitkering uit het gemeentefonds.
Dit vraagt om keuzes waarbij we balanceren tussen enerzijds besparingen en anderzijds het behoud van wat onze gemeente zo sterk maakt: de sociale samenhang, het verenigingsleven en een betrokken gemeenschap.
Deze uitgangspunten zijn leidend geweest bij het opstellen van de bezuinigingsvoorstellen in deze Kadernota. Het is een voortdurende afweging tussen de noodzaak tot bezuinigen en de gemeente die we willen zijn én blijven.
Voorjaarsnota Rijk
In de Voorjaarsnota van 18 april 2025 heeft het Rijk compensatie aangekondigd voor gemeenten in verband met het ravijnjaar en de oplopende tekorten op jeugdzorg. Het exacte effect voor Lingewaard wordt pas duidelijk bij de meicirculaire, die wij eind mei of begin juni ontvangen. De effecten nemen we mee in de begroting 2026.
Wat nu al duidelijk is: in 2026 en 2027 is er sprake van een gedeeltelijke compensatie. Maar vanaf 2028 vallen we verder terug door een forse daling van het gemeentefonds. Daarmee is er geen sprake van een structurele oplossing, maar van een verschuiving van het ravijnjaar.
Koers houden
In deze Kadernota kiezen we ervoor om koers te houden met betrekking tot de bezuinigingsopgave. Niet alleen omdat het financiële effect van de Voorjaarsnota voor Lingewaard nog onbekend en incidenteel is, maar ook vanwege de aanhoudende onzekerheden op korte en langere termijn. Dit betreft onder andere:
- De teruggang van het gemeentefonds naar aanleiding van de maatstaf lage inkomens, zoals gemeld bij de decembercirculaire.
- De ontwikkeling van de inflatie en andere nieuwe (wettelijke) ontwikkelingen.
- De grote investeringsopgave waar we nog voor staan zoals onderwijshuisvesting en woningbouw in combinatie met bereikbaarheid
Door koers te houden, zorgen wij ervoor dat onze gemeentelijke financiën ook op de lange termijn gezond blijven.
We blijven investeren
Ondanks de grote financiële opgave en de nodige onzekerheden, staat de wereld om ons heen niet stil. En hoewel een gezonde financiële huishouding centraal staat in deze Kadernota, gaan we ook door met het verbeteren van onze voorzieningen. Zo blijven we investeren in onderwijshuisvesting en woningbouw in combinatie met bereikbaarheid. Maar ook in voorzieningen voor onze inwoners, zoals sporthallen en sociaal culturele accommodaties. Waarbij aspecten als verduurzaming en toegankelijkheid worden meegenomen. Zodat we dat wat Lingewaard zo sterk maakt kunnen behouden.