Een groot deel van onze taken zijn wettelijk. Daarnaast bepalen onze visie en ontwikkelingen welke doelen we willen realiseren. We leggen deze vast in de P&C documenten en stellen deze waar nodig bij. Door de grote financiële opgave is nog belangrijker geworden om scherp te kiezen waarvoor we onze beschikbare middelen inzetten.
Het opstellen van de bezuinigingsvoorstellen is zorgvuldig verlopen. In eerste instantie hebben we gekeken waar we budgetten kunnen beïnvloeden. Vervolgens hebben we keuzes gemaakt op basis van de inhoud, risico’s, impact en haalbaarheid.
Gehanteerde uitgangspunten bij de bezuinigingsvoorstellen
Om tot bezuinigingsvoorstellen te komen hanteerden wij de volgende uitgangspunten:
- Wij zijn uitgegaan van solidariteit en evenwichtigheid bij de bezuinigingen . We hebben in alle programma’s van de begroting gezocht naar mogelijkheden binnen de wettelijke kaders.
- We blijven inzetten zo efficiënt en effectief mogelijk te werken en focussen op doelen in plaats van regels.
- We zetten in op preventie en goede algemene voorzieningen, om duurdere maatregelen te voorkomen.
- We begroten niet structureel op incidentele gebeurtenissen. Daar hoort bij dat als dergelijke gebeurtenissen zich voordoen wij daarover rapporteren.
- We zoeken voortdurend naar een balans tussen het optimaliseren van de middelen en het scherper en realistisch ramen van de budgetten.
- Als we mogelijkheden zien om het onderhoudsniveau te verlagen, dan doen we dat verantwoord. Dit betekent dat er geen sprake is van kapitaalsvernietiging.
- Bij bepaalde onderwerpen vragen wij inwoners en organisaties om meer eigen verantwoordelijkheid te nemen, zodat we het dienstverleningsniveau zoveel mogelijk kunnen behouden.
- We bezuinigen door kosten te verlagen of door inkomsten te vergroten. Bij dit laatste is er sprake van een lastenverzwaring voor (een deel van) de inwoners. Als daarvan sprake is, ziet u dat terug in het financiële overzicht per programma.
Verbonden partijen
Wij werken als gemeente samen in verbonden partijen om onze doelen te realiseren. Ook deze partijen zijn betrokken bij het bezuinigingstraject. De wethouders Financiën in de regio hebben de verbonden partijen verzocht om te kijken naar mogelijkheden om te bezuinigen. Hierover zijn - of worden - door de besturen van de verschillende verbonden partijen besluiten genomen. Daar waar mogelijk is deze besluitvorming verwerkt als bezuinigingsvoorstel in het betreffende programma. Het kan zijn dat de regionale besluitvormingsvormingsprocessen van de verschillende verbonden partijen nog van invloed zijn op de haalbaarheid van de bezuinigingsvoorstellen. Zoals bijvoorbeeld bij de VGGM.
Risico's
De bezuinigingsvoorstellen in deze Kadernota lopen op tot bijna € 6 miljoen in 2028. Alle voorstellen zijn getoetst op haalbaarheid en risico’s. Toch kunnen sommige voorstellen in de praktijk anders uitpakken. In de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing bij de Begroting 2026 nemen we dit mee.
Randvoorwaarden realisatie bezuinigingen
In sommige gevallen is het nodig om eerst te investeren voordat een bezuiniging gerealiseerd kan worden. Een voorbeeld hiervan is de tijdelijke extra inzet binnen het sociaal domein die nodig is om de opgenomen beweging te realiseren. Het gaat hierbij altijd om incidentele middelen en we nemen dit op in de Begroting 2026.
Om een aantal bezuinigingen te realiseren is een wijziging van onderliggend beleid nodig. Waar nodig leggen wij dit ter besluitvorming voor.